RODZAJ ZABIEGU OPERACYJNEGO. Powikłania płucne najczęściej występują po długo trwających operacjach w górnej połowie jamy brzusznej. Czynnikami predysponującymi jest brutalne pociąganie trzewi, przesadne rozciąganie rany operacyjnej, ścisłe tamponowanie jamy otrzewnej. Występują dość często po operacjach przepukliny. Z operacji poza jamą brzuszną, powikłania płucne występują najczęściej po zabiegu wycięcia tarczycy, zatorowość płuc – po zabiegach w miednicy mniejszej.

Pojawiające się po laparotomii zmniejszenie czynnościowej pojemności zalegającej spowodowane jest prawdopodobnie odruchowym napięciem mięśni i bólem przy próbie głębszego oddechu. Objętość zamykania (closing volume) zaczyna pokrywać się z objętością oddechową, co prowadzi do zamykania się oskrzelików, tworzenia się pułapki dla powietrza i spadku ciśnienia parcjalnego tlenu we krwi.

Istotne znaczenie na usytuowanie rany operacyjnej, najlepiej zatem, jeżeli chirurg może wybrać inne dojście niż przednią ścianę jamy brzusznej.

Zależność powikłań płucnych od obecności powietrza w jamie otrzewnej33. Istnieje ścisła zależność pomiędzy obecnością powietrza w jamie otrzewnej a pooperacyjnym zapadaniem się pęcherzyków płucnych. Stanowi temu można zapobiegać: 1) przez zaszywanie rany dookoła drenu, którym wysysa się powietrze z jamy otrzewnej przed całkowitym zakończeniem szycia 2) przez usunięcie powietrza z przestrzeni martwej w jamie otrzewnej (spod przepony) za pomocą odpowiedniego umieszczenia wątroby

-3) przez zwiększenie ciśnienia w jamie brzusznej tak, aby w momencie szycia otrzewnej jelita wstawiały się nieco do rany operacyjnej postępowanie to przypomina rozprężenie płuca pod koniec torakotomii 4) przez unikanie napinania otrzewnej podczas jej szycia 5) przez wywieranie lekkiego nacisku na ścianę jamy brzusznej tuż przed zaszyciem otrzewnej.