Nadmierna podaż, jak w przypadkach przedawkowania wlewów dożylnych, nadmiernej podaży per os,- w wyniku stosowania u dzieci leków zawierających sód.

– Brak zdolności wydalania, jak w: pierwotnym hiperaldosteronizmie, zespole Cu- shinga, leczeniu nadmiernymi dawkami sterydów i w hipernatremii pochodzenia mózgowego. Następstwami są: obrzęki, dezorientacja, apatia prowadząca do śpiączki. Leczenie polega na odstawieniu soli i podawaniu furosemidu lub chlorotiazydów.

„ZESPÓŁ CHOREJ KOMÓRKI” („sick-cell syndrome”)104. Dowiedziono, że w niektórych sytuacjach patologicznych zmniejsza się integralność błon komórkowych, co zaburza komórkowe procesy metaboliczne. Oznacza to, że zaczyna zawodzić mechanizm „pompy sodowej”, woda i sód przenikają do komórki, obniża się poziom sodu w surowicy. Pojawia się hiponatremia bez zmniejszenia ogólnej zawartości sodu w ustroju. Jony potasu przenikają na zewnątrz komórek. Pojawia się rozbieżność między osmo- lalnością a zawartością sodu w płynie zewnątrzkomórkowym. Nie należy podawać sodu w celu wyrównania hiponatremii, gdyż może on przechodzić do komórek powodując dalsze szkody. Zalecane leczenie składa się z podawania insuliny i glukozy w celu wprowadzenia potasu do komórek i przywrócenia wymiany jonów. Pamiętać należy

o poprawie perfuzji i utlenowania tkanek, jak i o zwalczaniu infekcji. W celu zwiększenia objętości osocza należy przetaczać bezsolne roztwory albumin.

-2. Potas105. Większość potasu zawartego w ustroju znajduje się we wnętrzu komórek, a tylko około 2% w przestrzeni pozakomórkowej. Przybliżona całkowita zawartość (dla 70 kg osobnika) wynosi 3200 mmol. Większość potasu może wymieniać się pomiędzy poszczególnymi przestrzeniami ustroju, a tylko 5-10% zawarte w erytrocytach wymienia się bardzo powoli. Przeciętnie z posiłkami dorosłego, zdrowego człowieka dostarczane jest 40-120 mmol (3-4 g) potasu na dobę, z czego około 10% wydalane jest w stolcach. Prawidłowy poziom w surowicy wynosi 3,5-5,0 mmol/1. Prawidłowe stężenie w komórkach 135-150 mmol/1. Dzienna utrata z moczem 50-75 mmol/1.