Przyczyną powikłań oddechowych jest najczęściej ból pooperacyjny, nie pozwalający choremu na aktywne odkrztuszanie wydzieliny oskrzelowej. Występująca po operacjach brzusznych mechaniczna niedrożność dróg oddechowych, skurcz oskrzeli oraz napięcie mięśni tworzących przednią ścianę jamy brzusznej spowodowane bólem, prowadzą do zaburzenia mechaniki oddychania przez zmniejszenie czynnościowej pojemności zalegającej oraz maksymalnego wdechowego i wydechowego przepływu gazów.

Wystąpienia powikłań płucnych można spodziewać się po 5% wszystkich operacji. Po operacjach brzusznych odsetek ten wynosi 10. Badania przeprowadzone u dużej liczby chorych wykazały, że powikłania płucne powodują 13% zgonów w okresie pooperacyjnym30.

Zmiany patologiczne. Powikłania płucne powstają przy współudziale następujących czynników: 1) pierwotne zablokowanie oskrzeli jest to najczęstsza przyczyna 2) pierwotne zaburzenia w krążeniu płucnym 3) pierwotne bakteryjne zakażenie płuc 4) szerzenie się procesu chorobowego z jamy brzusznej 5) odma opłućnowa – rzadko.

Najczęściej występującym powikłaniem jest odcinkowa niedodma (Coryllos J., J. Am. med. Ass., 1929, 93, 98), zależna od .gromadzenia się zapalnej wydzielmy w oskrzelach (w ostrych, podostrych i przewlekłych zapaleniach) i wchłanianie powietrza z pęcherzyków poza miejscem niedrożności. (Patrz również: Hewlett A. M. i Branthwaite M. A., „Postoperative Pulmonary Function”, Br. J. Anaesth., 1975, 47, 102 Saady A., „Pulmonary Consequences of Upper Abdominal Surgery”, Anaesth., Int. Care, 1974, 2, 221). . 1. PIERWOTNE ZABLOWOWANIE OSKRZELI I GROMADZENIE SIĘ W NICH WYDZIELINY przy nie zmienionym dopływie krwi.